Home  /  Over Zottegem en haar bestuur  /  Over Zottegem  /  Een vleugje geschiedenis  /  Wie was dokter Tistaert?

Wie was dokter Tistaert?


De beroepsrennerwedstrijd op de dinsdag van de augustuskermis is algemeen bekend als de (Dokter) Tistaertprijs. Maar wie was dokter Tistaert? Een terechte vraag: hij was niet eens afkomstig of woonachtig in Zottegem. Als je zijn naam zoekt in de registers van de Burgerlijke Stand of de bevolkingsregisters van Zottegem, kom je van een kale reis terug. Joannes Franciscus Alfred Tistaert werd op 10 april 1873 te Hekelgem geboren als zoon van de gemeentesecretaris Martinus Tistaert en Hortensia Devis. Na zijn dokterstudies had Alfred Tistaert in Hekelgem zijn dokterspraktijk.
 
Terwijl vooral in Frankrijk en in mindere mate in Engeland en Italië wielerkoersen belangrijk worden, wordt in Vlaanderen "koers" pas echt belangrijk met de prestaties van de legendarische Cyrille Van Hauwaert, de (eerste) Leeuw van Vlaanderen. Zijn sprekende overwinningen in onder meer Milaan-San Remo, Bordeaux-Parijs en Parijs-Roubaix zorgen ervoor dat op vijf jaar tijd (tussen 1907 en 1912) het aantal renners van 125 naar 4500 stijgt. De wielersport wordt populair in Vlaanderen, niet alleen door zijn prestaties, maar ook door de pioniers zoals Alfred Tistaert die de wielersport in ons land op internationaal niveau brengen. Meer dan een kwart eeuw is hij de grote bezieler van de wielersport in de Denderstreek.
 
Als goede vriend van Leon Van Den Haute wordt dokter Tistaert bij de stichting van de "Sportwereld" in 1912 een van de eerste medewerkers. Toen organiseerde hij al wielerwedstrijden in de Denderstreek. Hij stichtte in 1911 de "Veloclub De Denderstreek" die onder zijn leiding een van de beste van België was. Hij bracht de wielersport in de deze streek op peil. Hij maakte ook deel uit van het bestuur van de Belgische Wielerbond. Grote en minder grote streekrenners konden bij hem altijd aankloppen met hun medische problemen en betalen was er zelden bij. Hij werd daarom in het milieu "vader der jonge Vlaamsche renners" genoemd.
 
Hij was in het ganse land gekend en werd in 1924 benoemd tot Ridder van de Kroonorde. In Het Rijke Vlaamsche Wielerleven schrijft de Legendarische Karel Van Wijnendaele vooral over de renners en zijn rol daarbij. Toch wordt dokter Tistaert als een van de weinige andere wielerliefhebbers vermeld. In tal van tijdschriften wordt er naar de "onschatbare diensten voor de sport" van dokter Tistaert uit Hekelgem verwezen. Hij had ook banden met de wielerploeg Dilecta waar veel renners uit de Denderstreek voor fietsten.
 

Banden met Zottegem

De zogenaamde kermiswedstrijden kenden vooral in Vlaanderen vanaf 1928 veel bijval: van 46 wedstrijden in 1928 naar 351 in 1945. Veel gemeenten organiseerden ter gelegenheid van de jaarlijkse kermis hun "Grote Prijs". Ook Zottegem kon niet achterblijven. Op kermisdinsdag 23 augustus 1932 richtte het Sportcomité "Bevegem-Vooruit" een "Groote Velokoers voor beroepsrenners" - "De Kermisprijs" in over een afstand van 150 km. Op de foto van het podium staan naast de overwinnaar Maurits Cocqueriaux, de tweede (pas beroepsrenner) Sylvère Maes en ook dokter Alfred Tistaert.
 
Volgens een zeldzaam bewaard gebleven artikel (ons bezorgd door Hervé La Barthe) blijkt dat de pioniers van 1934 als Gemeentelijke Sportcommissie (burgemeester Firmin De Meyer, gemeentesecretaris André la Barthe en gemeenteontvanger Georges Hutsebaut) werden bijgestaan door bekende Belgische sportfiguren. De eerste "Groote Prijs van Sottegem" werd ingericht met de steun van onder meer Dokter Tistaert, Arnold Standaert (tussen 1956 en 1965 voorzitter van BWB) en de legendarische Karel Van Wijnendaele. De koersleiding van de eerste wedstrijd werd persoonlijk waargenomen door dokter Tistaert.
 
Dokter Alfred Tistaert overleed op 11 juni 1936 te Aalst. Tal van Zottegemnaars woonden de begrafenisplechtigheid bij. Bij zijn vroegtijdig overlijden besliste de "Gemeentelijke Sportcommissie" om aan de jaarlijkse beroepsrennerwedstrijd de naam "Grote Prijs Dokter Tistaert" te geven als blijk van erkentelijkheid. Dokter Tistaert had er immers voor gezorgd dat de aankomst van de Ster der Juniors en de Grote Prijs Pompen Mistral in Zottegem lag. Bovendien kreeg Zottegem de inrichting van de Ronde van Vlaanderen voor Onafhankelijken (met start en aankomst).
 
© Marc Holderbeke
 
Met dank aan Jozef Hamels en Frans Nauwelaerts
 
Bronnen
•    Sport-Revue, 15 januari 1920 Sportwereld 1931
•    Les Sports Illustrés, 3 oktober 1933 Sportwereld, 26 juni 1934
•    Sport-Revue nr.9, 25 november 1934
•    Zondagsvriend, 30 april 1936 1934-1959
•    Jubel van Sottegem"s Klassieker: Grote Prijs Dokter Tistaert (originele tekst)
•    Het Nieuwsblad, 23 augustus 1983
•    Wieler Revue, nr. 11 1985
•    Het Weekblad Plus, 14 augustus 1996